woensdag 11 januari 2012

‘De uil van Minerva begint met de aanbrekende schemering aan haar vlucht’ (Hegel, 1821/2000, p. 9).



Pallas Athena (ook Athena of Athene) (Attisch: Παλλὰς Ἀθηνᾶ / Pallás Athêna, Ἀθήνη / Athénē) is een van de voornaamste godinnen uit het Griekse pantheon. Zij is de godin van de hemel, en wel van de heldere, klare hemel, van de reine, zuivere bovenlucht (aether). In de Griekse mythologie is zijzelf even rein als die lucht. Daarom bleef haar maagdelijkheid steeds ongerept. Zij is vooral bekend als de godin van de wijsheid en godin van de kunst. Daarnaast wordt ze vaak genoemd als godin van de krijgskunst en vrede.
De uil is het symbool van de wijsheid en staat vaak op afbeeldingen van Athena, de Griekse godin van de wijsheid.

Athena en uil Athena (Minerva bij de Romeinen) wordt al bij haar verwekking geassocieerd met wijsheid, of meer in het bijzonder het verstand van haar vader Zeus. Zeus was verliefd op Metis, wier naam ‘verstand’ betekent. Zeus had echter vernomen dat de dochter die uit deze affaire voort zou komen in de toekomst erg machtig zou worden en hij besloot haar geboorte niet af te wachten. Hij veranderde de zwangere Metis in een vlieg en slikte haar in. Metis was, hoewel nu een vlieg, echter nog steeds zwanger en bracht Athena in Zeus’ hoofd (door de Grieken poëtisch ‘de zetel van zijn verstand’ genoemd) ter wereld. Zeus kreeg een hevige hoofdpijnaanval (niet verwonderlijk) en vroeg zijn goede vriend Hephaistos hem te helpen. Hephaistos pakte zijn bijl en kliefde het hoofd van Zeus doormidden. Athena was geboren (en maakt u zich geen zorgen om het hoofd van haar vader, dit was op wonderbaarlijke wijze genezen).
Athena werd later godin van de wijsheid en beschermvrouwe van de kunsten en wetenschappen.


Waarom wordt Athena vaak afgebeeld met een uil? Waarom is juist de uil een symbool van de wijsheid?
Dit heeft te maken met het feit dat de uil over zeer scherpe zintuigen beschikt. Niet alleen kan hij uitstekend zien in het donker, hij kan ook nauwkeurig vaststellen waar elk geluid vandaan komen en wat voor geluid het is. Anders gezegd: de uil ziet wat anderen niet zien en dat is nu precies de essentie van wijsheid. De uil zat vaak op de schouder van Athena en fluisterde haar wijze raad in, zodat ze de hele waarheid sprak in plaats van de halve waarheid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten